Khám phá Bảo tàng Khoa học Biodome ở Canada

Nằm trong hệ thống bảo tàng quốc gia Canada, với hình thức ấn tượng và không gian trưng bày độc đáo, nhưng ít người biết rằng Bảo tàng Khoa học Biodome (Biodome Science Museum) hiện nay được cải tạo hình thành từ tổ hợp nhà thi đấu phục vụ Thế vận hội Olympic 1976. Với một phương án cải tạo hợp lý, tôn trọng các giá trị nguyên gốc của công trình, giải pháp tái tổ chức không gian và trưng bày nội thất ấn tượng đã giúp bảo tàng ngày càng trở nên nổi tiếng.

Tòa nhà vòm ban đầu được xây dựng để phục vụ Thế vận hội Olympic 1976 với chức năng là nhà thi đấu đua xe đạp lòng chảo và thi đấu môn võ Judo do kiến trúc sư người Pháp Roger Taillibert thiết kế cũng như được khởi công xây dựng và chính thức được mở cửa vào tháng 4/1976. Vào năm 1988, sau khi đã tổ chức thành công các kỳ Thế vận hội và nhiều đại hội thể thao khác, để đảm bảo khai thác tối ưu giá trị sử dụng công trình, Chính phủ đã vào cuộc, thúc đẩy một nghiên cứu tính khả thi của việc chuyển đổi nhà thi đấu trở thành khu tổ hợp bảo tàng khoa học - sinh thái được tiến hành. Việc tu sửa cải tạo nhà thi đấu này bắt đầu từ năm 1989 và khu bảo tàng khoa học - sinh thái Biodome tại thành phố Montreal mở cửa đón khách vào ngày 18/6/1992.

Năm 2020, trong cuộc thi kiến ​​trúc quốc tế do Viện Không gian cho Sự sống của Montreal tổ chức, công ty tư vấn thiết kế KANVA đã được chọn để thiết kế cải tạo mới toàn bộ không gian bảo tàng trước đây. Nhiệm vụ của nhóm thiết kế được giao chính là nâng cao những trải nghiệm khám phá đầy sống động cho khách tham quan về các hệ sinh thái riêng biệt, cũng như tiếp tục thiết kế tổ chức chuyển đổi các phần không gian công cộng cũ của tòa nhà. Nhóm thiết kế đã xem xét, đề xuất một ý niệm về đề cao vai trò giới thiệu các đặc trưng Quần thể sinh học - sự phức tạp của môi trường tự nhiên, trong bối cảnh hiện nay của biến đổi khí hậu đến việc hoàn thiện nhận thức và cách sống của cộng đồng và người dân.

Để có những không gian trưng bày ấn tượng, ngay từ các giai đoạn nghiên cứu ban đầu, nhóm thiết kế đã nghiên cứu sự các không gian phức hợp và đa dạng của tòa nhà cũ, bao gồm các không gian trưng bày, các không gian phụ trợ và hệ thống các thiết bị, máy móc sử dụng trong vận hành công trình. Nhóm thiết kế cho rằng bất kỳ hình thức can thiệp nào ở cấp độ vĩ mô vào cấu trúc và tổ chức không gian tòa nhà cũ cũng cần phải đạt được sự tinh tế và cũng như thiết lập các kế hoạch chi tiết trong vận hành và sử dụng công trình ở cấp độ vi mô.

Từ góc độ tổ chức không gian, nhóm thiết kế đã triển khai ý tưởng phân khu không gian lại với mục tiêu các không gian có thể được chuyển đổi theo cách tối đa hóa giá trị di sản kiến ​​trúc của tòa nhà. Thiết kế cũng tổ chức "xen cấy": không gian lõi sảnh - giếng trời trung tâm mới, phá bỏ trần nhà đặc biệt thấp ở lối vào của tòa nhà để du khách các những cảm nhận mới về quy mô ấn tượng của không gian hiện có. Không gian sảnh giếng trời đã được tổ chức xuyên suốt theo trục thẳng đứng, mở không gian từ tầng trệt lên phần vòm mái rất đặc biệt của tòa nhà, giúp đưa ánh sáng tự nhiên đến khu vực lõi trung tâm của công trình.

Phần không gian lõi trung tâm sau khi cải tạo của công trình cũng là giải pháp để khuếch đại trải nghiệm cảm quan của du khách khi mang đến những trải nghiệm khám phá đa giác quan về các hệ sinh thái lân cận, được tổ chức dọc theo các tuyến tham quan. Hướng đến trải nghiệm nhập vai hơn, một cách tuần tự, thiết kế tổ chức không gian hướng sự tập trung sự chú ý của du khách từ thính giác, đến khứu giác và xúc giác, và cuối cùng là thị giác.

Dọc theo các tuyến hành lang xoay quanh trục trung tâm, thiết kế cải tạo đã tổ chức các không gian trưng bày đa dạng, cả theo mô hình giải pháp đóng kín cũng như nửa kín nửa hở, đảm bảo tính dẫn hướng xuyên suốt của tuyến tham quan cho du khách cũng như tính nhận diện đặc trưng riêng cho từng phần không gian.

Với kỹ thuật kết cấu đặc biệt phức tạp, việc lắp đặt thêm các cấu kiện tường tiền chế màu trắng tinh khiết - với tên gọi “Lớp da trong mờ”, mang đến những cảm nhận mới cho không gian nội thất. Lớp tường trang trí mới được uốn cong và kéo căng xung quanh một cấu trúc khung nhôm hình cung, sử dụng lực căng, công xôn và dầm hình tam giác để làm hệ thống treo. Bản thân các hệ treo này cũng được neo vào hệ cấu trúc thép khung thép chính. Các khớp nối cơ học cũng được kết hợp để phù hợp với nhiều loại chuyển động và cho phép điều chỉnh tại chỗ. Chính các hiệu ứng của "Lớp da trong mờ" tương tác hài hòa với cửa sổ trần phía trên, với các đường chân trời vát gợi cảm giác yên bình và vô tận.

Từ sảnh hành lang, theo một đường hầm dài 10m dẫn đến lõi trung tâm, du khách sẽ được thăm quan và khám phá 5 hệ sinh thái, bao gồm Rừng mưa nhiệt đới, Rừng phong Laurentian, Vịnh St. Lawrence, Quần đảo cận Nam Cực, và Bờ biển Labrador. Trong đó, có gồm 4 bản sao của 4 hệ sinh thái của khu vực Châu Mỹ, đó là: Rừng nhiệt đới - bản sao của rừng nhiệt đới Nam Mỹ; Rừng Laurentian - bản sao của khu hoang dã vùng Bắc Mỹ; Hệ sinh thái đại dương Saint Lawrence - vùng cửa sông phỏng theo môi trường của Vịnh Saint Lawrence và Vùng Cận Cực.

Các không gian trưng bày đều được bài trí như trong bối cảnh thực tế, với đầy đủ các đặc trưng về địa hình, địa chất, thủy văn, khí hậu được tái hiện chính xác đúng như thực tế. Cùng với đó là hệ thống ánh sáng tự nhiên và nhân tạo vừa mô phỏng các đặc trưng của các vùng sinh thái, gia tăng các trải nghiệm cũng như tạo hiệu ứng trưng bày và cảm xúc ấn tượng - thăng hoa cho khách tham quan. Các loài động thực vật trong cả bốn hệ sinh thái cũng đều được thu thập và chăm sóc rất đa dạng, từ các loại thực vật thân thảo, thực vật thân gỗ, thực vật ký sinh, cây cổ thụ đến các loài động vật đặc trưng như vẹt đuôi dài, mèo rừng, chim cánh cụt và các loại cá.

Cùng với đó, khách tham quan còn có thể tham gia tìm hiểu và trải nghiệm trực tiếp nhiều thí nghiệm khoa học vật lý, hóa học, sinh học trên cơ sở các mô hình thực tế ảo cũng như hệ thống thư viện hình ảnh và thuyết minh âm thanh đa dạng.

Công trình cũng được thiết kế tổ chức đồng bộ các khu vực phục vụ chức năng như khu hành chính, khu bán hàng lưu niệm, khu café - ẩm thực với chan hòa ánh sáng tự nhiên và tầm nhìn mở rộng ra ngoài thiên nhiên ngay ở các không gian lớn tầng trệt và tầng mái của công trình.

Thật tuyệt vời khi du khách ghé thăm Bảo tàng Khoa học Biodome mà chúng tôi đã vừa giới thiệu! Hãy tận hưởng chuyến đi của mình thật trọn vẹn bằng cách Book Tour Canada của chúng tôi nhé!